Φορέας Διαχείρισης

Ο Φορέας Διαχείρισης Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου – Ακαρνανικών Ορέων στις 9/11 ενημερώθηκε από εξωτερικούς συνεργάτες του  στην Κροατία (Bird Life και Beli Visitor Centre) ότι εξέπεμπε στα Ακαρνανικά Όρη σήμα πομπού από όρνεο (Gyps fulvus) το οποίο και ήταν δακτυλιωμένο. Ο επόπτης- φύλακας του Φορέα κ. Παλαιός Νικόλαος την επόμενη μέρα πραγματοποίησε μια πρώτη προσέγγιση στο σημείο όπου και διαπίστωσε την δυσκολία της επιχείρησης για τον εντοπισμό του όρνιου.
Μετά από επικοινωνίες που έγιναν με διάφορούς συλλόγους της περιοχής προκειμένου να συνδράμουν στην επιχείρηση εντοπισμούτου πομπού, στο κάλεσμα μας ανταποκρίθηκε ο κ. Χατζής Χρήστος - Μέλος του Ορειβατικού Συλλόγου Αγρινίου, τον οποίο ευχαριστούμε θερμά.

Το Σάββατο 24/11 πραγματοποιήθηκε με απόλυτη επιτυχία η ανάβαση στα Ακαρνανικά Όρη από τον επόπτη κ. Παλαιό Νίκο και τον κ. Χαντζή Χρήστο, και εντοπίστηκε το σημείο που είχε υποδειχθεί από το σήμα του πομπού. Δυστυχώς το όρνεο βρέθηκε νεκρό σε προχωρημένη σήψη και κατέστη αδύνατη η μεταφορά του από το σημείο. Ο πομπός μαζί με τα δύο δαχτυλίδια που έφερε στο σώμα του αφαιρέθηκαν και μεταφέρθηκαν με επιτυχία στην έδρα του φορέα διαχείρισης ώστε να χρησιμοποιηθεί εκ νέου.

Για να δείτε το ρεπορτάζ του Αχελώος media με τίτλο:

ΦΟΡΕΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Λ/Θ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ - ΑΚΑΡΝΑΝΙΚΩΝ ΟΡΕΩΝ – ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΕΝΤΑΞΗΣ ΤΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗΣ ΑΛΙΕΙΑΣ ΣΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΑΥΛΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ

Πατήστε εδώ:

https://www.acheloostv.gr/news/2018/11/27/%CF%86%CE%BF%CF%81%CE%B5%CE%B1%CF%83-%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%87%CE%B5%CE%B9%CF%81%CE%B9%CF%83%CE%B7%CF%83-%CE%BB-%CE%B8-%CE%BC%CE%B5%CF%83%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%B3%CE%B9%CE%BF%CF%85-%CE%B1%CE%BA/

Με πρωτοβουλία του Φορέα Διαχείρισης Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου-Ακαρνανικών Ορέων και σε συνεργασία με το Τμήμα Τεχνολογίας Αλιείας - Υδατοκαλλιεργεών ΤΕΙ Δυτικής Ελλάδας, την Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού & Αθλητισμού καθώς και το Μεσογειακό Ινστιτούτο για τη Φύση & τον Άνθρωπο (MedINA) διοργανώθηκε με επιτυχία συνάντηση εργασίας τη Τρίτη 20 Νοεμβρίου και ωρα 18:00 στο Μουσείο "Βάσω Κατράκη" στο Αιτωλικό.Την σύσκεψη εργασίας συντόνισε ο Διευθυντής του ΦΔ/ΛΜ-ΑΟ κ. Γιάννης Σελιμάς ενώ συμμετείχαν ο κύριος Ιωάννης Δρίνης, Προϊστάμενος στο Τμήμα Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς & Διαπολιτισμικών θεμάτων του ΥΠΠΟ με την συνεργάτιδα του αρχαιολόγο κ. Έλενα Μπαζίνη, ο Πρόεδρος του Τμήματος Τεχνολογίας Αλιείας - Υδατοκαλλιεργειών κ. Γιώργος Κατσέλης, ο συντονιστής του MedINA κ. Αλέξης Κατσαρός, καθώς και εξωτερικοί συνεργάτες του ΦΔ/ΛΜ-ΑΟ ο κ. Φοίβος Μπέρδος, Πολιτισμολόγος κα η κ. Μαρι Σιαμπανη, Αρχτέκτονας.

Η σύσκεψη εργασίας απασχολήθηκε με επιτυχία με την προετοιμασία φακέλου υποψηφιότητας για την εγγραφή της παραδοσιακής αλιείας του Εθνικού Πάρκου Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου-Αιτωλικού στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας (Σύμβαση UNESCO για την διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς). Σημαντική ήταν η συμβολή του κ. Γιάννη Μακρή που παρουσίασε την εμπειρία της υποβολής του Πανηγυριού του Αϊ-Συμιού στο Εθνικό Ευρετήριο καθώς και των κ.κ Θέοδωρου Μπότα, Προέδρου του Συλλόγου Επαγγελματιών Αλιέων "Το Αιτωλικό" οσο και του Στέφανου Κάππα, Προέδρου του Συνεταιρισμού Ιχθυοτροφείου Ανατολικής Κλείσοβας. Επίσης στην συνάντηση εργασίας παρευρέθησαν τα στελεχη του ΦΔ/ΛΜ-ΑΟ κ . Μαλβίνα Καρανίκα, Υπεύθυνη Ενημέρωσης, Ευαισθητοποίησης & Επικοινωνίας, κ. Αρετή Δράκου, Οικονομολόγος, Γραμματεάς αλλά και πλήθος πολιτών από την περιοχή του Δήμου Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου.

Το Αθηναϊκό -Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων έκανε ένα μικρο αφιέρωμα στην παραδοσιακή αλιεία της Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου-Αιτωλικού και στην προσπάθεια ένταξης στο Εθνικό Μητρώο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς: :https://www.youtube.com/watch?time_continue=218&v=BzhRWrWiisQ&fbclid=IwAR1-QnO-LsokLw-ID-c0UGy565Tss6BF_oXO-cA6A0WaCzI2YnqiVUhlh04

το οποίο θα παρουσιασθεί το Σάββατο ή την Κυριακή στην εκπομπή της ΕΡΤ 1 "ΠΑΜΕ ΑΛΛΙΩΣ" στις 10:00-12:00. "

O Φορέας Διαχείρισης Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου-Ακαρνανικών Ορέων υπoστήριξε τον μήνα Νοέμβριο την αποστολή των επιστημόνων Κυτίνου Ελένης, Θαλάσσια Βιολόγος, Αυτόνομη Δύτρια και Κωτσέλη Χρήστου, Φωτογράφου, Αυτόνομου Δύτη στις έρευνες τους στο Εθνικό Πάρκο Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου- Αιτωλικού, με την παραχώρηση σκάφους με τον Επόπτη του ΦΔ/ΛΜ-ΑΟ Νίκο Παλαιό.  Τον Νοέμβριο του 2018 πραγματοποιήθηκε  επαναληπτική θαλάσσια έρευνα στο εσωτερικό και εξωτερικό κομμάτι της λιμνοθάλασσας με κύριο στόχο την διερεύνηση της εξάπλωσης και της πυκνότητας, του ενδημικούδιθύρου της Μεσογείου, Pinnanobilis (πίνα), αλλά και του ξενικού γυμνοβράγχιου Melibeviridis.

Η πίνα αποτελεί ενδημικό είδος της Μεσογείου καθώς δεν συναντάται πουθενά αλλού στον κόσμο. Είναι από τα μεγαλύτερα δίθυρα παγκοσμίως και το μήκος του μπορεί να φτάσει μέχρι τα 1,2 μέτρα. Συναντάται σε βάθη από 0,5 έως 60 μέτρα και αποτελεί το ενδιαίτημα πολλών άλλων οργανισμών. Δυστυχώς τις τελευταίες δεκαετίες ο πληθυσμός της πίνας έχει μειωθεί σημαντικά. Αίτια της πληθυσμιακής αυτής μείωσης είναι 1)η ερασιτεχνική και επαγγελματική αλιεία του είδους 2)η υποβάθμιση των ενδιαιτημάτων που ζει και 3)η τυχαία θανάτωση από συρόμενα εργαλεία, τράτες και αγκυροβόληση. Συνεπώς, έχει χαρακτηριστεί ως «κινδυνεύον» είδος στην Μεσόγειο και υπάγεται σε καθεστώς αυστηρής προστασίας. Έτσι απαγορεύεται πλέον αυστηρά η αλίευσή και θανάτωσή του.Η μελέτη του είδους στις μέρες μας είναι ακόμα πιο επιτακτική καθώς ενώ ήδη κινδυνεύει κυρίως από ανθρώπινες δραστηριότητες, τώρα αντιμετωπίζει τον κίνδυνο ολοκληρωτικής εξαφάνισης εξαιτίας ενός παρασιτικού πλασμωδίου που προσβάλει τους πληθυσμούς της πίνας σε ποσοστό μεγαλύτερο από 90%. Ξεκίνησε το 2016 στις ακτές τις Ισπανίας και πλέον έχει φτάσει και στην Ελλάδα, προκαλώντας θνησιμότητα σε ορισμένους πληθυσμούς. Διαπιστώθηκε  ότι ορισμένα σημεία της ευρύτερης περιοχής, φαίνεται να διατηρούν ακόμη υγιείς και πυκνούς πληθυσμούς, όπως είχε διαπιστώσει και το 2014.

Το ξενικό γυμνοβράγχιο Melibeviridis, που στην έρευνα του 2014 αφθονούσε στην λιμνοθάλασσα, αυτή την φορά δεν ανιχνεύτηκε. Το είδος παρουσιάζει ερευνητικό ενδιαφέρον για τις χημικές ενώσεις που παράγει, αλλά και για γενετικές αναλύσεις που μπορούν να μας δώσουν πληροφορίες για τον τρόπο εξάπλωσής του. Το είδος προέρχεται από τον Ινδικό και Ειρηνικό ωκεανό και στην προηγούμενη έρευνα είχε απαντηθεί  σε πολύ υψηλές πυκνότητες πληθυσμού, μεγαλύτερες ακόμα και από τα μέρη στα οποία ενδημεί.

Κατά την έρευνά ανιχνεύθηκαν επίσης προστατευόμενα είδη φυκών, θαλάσσιων φυτών, ερπετών (Carettacaretta), κοραλιών, διθύρων και εχινόδερμων (αχινοί, ολοθούρια).
Η εν λόγω έρευνα πεδίου χρηματοδοτήθηκε από το πανεπιστήμιο του Aberdeenτο οποίο έχει σκοπό να πραγματοποιήσει τις χημικές μελέτες και τις γενετικές αναλύσεις στο M.viridis

Στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος συνεργασίας “INTERREG Balkan-Mediterranean 2014-2020” υλοποιείται το έργο με το ακρωνύμιο :

 BIOPROSPECT

Conservation and sustainable capitalization of biodiversity in forested areas.
Διατήρηση και αειφόρος κεφαλαιοποίηση της βιοποικιλότητας στις δασικές περιοχές.

Σκοπός του έργου είναι η συμβολή στην έρευνα και τεκμηρίωση της αξίας της βιοποικιλότητας των προστατευόμενων δασικών περιοχών στην Βαλκανική και τη Μεσόγειο. Αυτό επιτυγχάνεται με την εκτίμηση των τάσεων, τη χαρτογράφηση, τη μοντελοποίηση και την οικονομική αξιολόγηση των οικοσυστημικών υπηρεσιών, καθώς και της βιοποικιλότητας των δασικών οικοσυστημάτων.

Μέσω των δράσεων που προβλέπονται στο πλαίσιο του BIOPROSPECT, οι εταίροι του έργου μοιράζονται επιστημονικές γνώσεις, υφιστάμενες πρακτικές διαχείρισης δασών, πολιτικές και κανονισμούς, αναπτύσσουν κοινά εργαλεία για την οικονομική αποτίμηση των οικοσυστημικών υπηρεσιών και της βιοποικιλότητας των δασικών περιοχών. Με έμφαση στη διασυνοριακή δασική βιοποικιλότητα, θα συμβάλουν στην κατάρτιση ενός οδικού χάρτη για τη διακυβέρνηση των περιοχών, δίνοντας προτεραιότητα στη διατήρηση και αειφόρο ανάπτυξη τους.

Περισσότερες πληροφορίες για το έργο μπορείτε να βρείτε στο site: http://balkanmed-bioprospect.eu/

Στα γραφεία της ΠΕΔ στο Μεσολόγγι πραγματοποιήθηκε χθες Τρίτη 30 Οκτωβρίου 2018, συνάντηση της «ΔΡΩ» – Κίνησης πολιτών για την Αιτωλοακαρνανία, των Δημάρχων Αγρινίου, κ. Παπαναστασίου, Μεσολογγίου, κ. Καραπάνου, Ναυπάκτου, κ.  Λουκόπουλου, του αντιδημάρχου Ναυπάκτου κ. Σιαμαντά, της Εφόρου Αρχαιοτήτων κ. Βικάτου και των Προέδρου και Συντονιστή του Φορέα Διαχείρισης Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου, κ. Περγαντή και κ. Σελιμά αντίστοιχα, για να συζητηθεί το θέμα της Διαδρομής Φύσης και Πολιτισμού Αιτωλακαρνανίας.
Στόχος της συνάντησης ήταν η συζήτηση των εμπλεκομένων μερών αναφορικά με το στάδιο στο οποίο βρίσκεται η προώθηση του έργου της Διαδρομής και η διερεύνηση πιθανών χρηματοδοτικών εργαλείων για την έναρξη της υλοποίησης της.
Οι παράγοντες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και οι υπηρεσιακοί παράγοντες που εμπλέκονται στον σχετικό σχεδιασμό επιβεβαίωσαν τη βούλησή τους για υλοποίηση της Διαδρομής Φύσης και Πολιτισμού, ενώ η ΔΡΩ μετέφερε στη συνάντηση το θερμό ενδιαφέρον των πολιτών του νομού Αιτωλοακαρνανίας για τη Διαδρομή και την κοινή πεποίθηση ότι ένα τέτοιο πρόγραμμα θα ενισχύσει ουσιαστικά τις αναπτυξιακές προοπτικές του τόπου.
Μετά από παραγωγικό διάλογο μεταξύ των εμπλεκομένων μερών, συμφωνήθηκαν τα επόμενα βήματα που θα ακολουθηθούν ώστε να κατατεθεί ολοκληρωμένη πρόταση στην Περιφέρεια. 

Την Δευτέρα 29 Οκτωβρίου, ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος – Ενέργειας κύριος Γεώργιος Δημαράς επισκέφθηκε τα γραφεία του Φορέα Διαχείρισης Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου – Ακαρνανικών Ορέων και συναντήθηκε με τον Πρόεδρο και στελέχη του Φορέα. Ξεναγήθηκε στην έκθεση και στον υπόλοιπο χώρο του Φορέα και ενημερώθηκε για τις πρόσφατες δραστηριότητες του Φορέα. Απεύθυνε ειδικότερα ερωτήματα για την πορεία προώθησης των έργων αναβάθμισης της Λιμνοθάλασσας καθώς και για τα προβλήματα από τα πλημμυρικά φαινόμενα και ενημερώθηκε από τον Πρόεδρο γι αυτά. Στη συνέχεια επισκέφθηκε συγκεκριμένη τοποθεσία της Λιμνοθάλασσας και έκανε ο ίδιος παρατήρηση και φωτογράφηση υδροβίων και παρυδάτιων πουλιών από πολύ κοντινή απόσταση δίνοντας συγχαρητήρια στον Πρόεδρο για τη στρατηγική που ακολουθεί ο Φορέας για την προστασία τους συνεργαζόμενος στενά με την τοπικούς φορείς και γενικότερα με την τοπική κοινωνία. Τέλος, εξέφρασε την πρόθεσή του να επισκεφθεί και πάλι το ταχύτερο δυνατόν την περιοχή και να περιηγηθεί στο Εθνικό Πάρκο ώστε να αποκτήσει και «ιδίοις όμασι» γνώση για τις αξίες αλλά και για τα προβλήματά του.

Το μακρύ ταξίδι του «Αλέξη», ενός γύπα που διέσχισε περισσότερα από 4000 χιλιόμετρα, πετώντας σε ύψος ακόμη και 4,3χλμ, με ταχύτητα έως και 121χλμ/ώρα, φθάνοντας από την Ελλάδα στην Υεμένη, κατέγραψαν επιστήμονες, οι οποίοι τοποθέτησαν, για πρώτη φορά στη χώρα μας σε όρνιο, έναν πομπό προηγμένης τεχνολογίας. Ο «Αλέξης», όπως ονομάστηκε από τον άνθρωπο που τον βρήκε, μαζί με ένα άλλο όρνιο εντοπίστηκαν ελαφρά δηλητηριασμένα, στην περιοχή των Ακαρνανικών Όρων, το καλοκαίρι του 2017. Τα δύο πουλιά μαρκαρίστηκαν, στο φτερό του Αλέξη τοποθετήθηκε δορυφορικός πομπός παρακολούθησης και απελευθερώθηκε σε περιοχή του Μεσολογγίου, όπου υπάρχει μία μικρή αποικία του είδους για να μελετηθούν οι κρίσιμες περιοχές διαβίωσής του. «Έκτοτε, το πουλί παρακολουθείται καθημερινά, αφού έχει ρυθμιστεί να δίνει στίγμα κάθε 10 λεπτά. Οι πτήσεις μπορούν να εμφανίζονται σε κινητά τηλέφωνα με υπόβαθρο, δορυφορικές εικόνες και με απεριόριστη εστίαση», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Δρ. Ρήγας Τσιακίρης, δασολόγος στο Δασαρχείο Ιωαννίνων, παρουσιάζοντας τα αποτελέσματα πτήσεων ενός έτους.   Σημειώνεται ότι η μελέτη παρακολούθησης υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του Life14NAT/BG/649, που υλοποιούν οι οργανώσεις FWFF, Green Balkans & Vulture Conservation Foundation στη Βουλγαρία με συμβολή των: Φορέα Διαχείρισης Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου-Ακαρνανικών Ορέων, Δασαρχείου Μεσολογγίου και Σουφλίου, ΑΝΙΜΑ, Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας, WWF-Ελλάς, Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και Ρήγα Τσιακίρη, Λ. Σιδηρόπουλου, Δ. Βασιλάκη, Κ. Στάρα, H. Peshev και E. Stoynov. «Η βιοποικιλότητα των πολιτισμικών τοπίων αποτελεί ένα νέο αντικείμενο μελέτης, αφού η επιβίωση πολλών ειδών συνδέεται με προβιομηχανικές χρήσεις γης. Στην κατεύθυνση αυτή, παρακολουθήσαμε το νεαρό όρνιο (Gyps fulvus) με δορυφορικό πομπό GPS/GSM, ώστε να μελετήσουμε τις κρίσιμες περιοχές διαβίωσής του», εξηγεί ο κ. Τσιακίρης. Όπως προέκυψε, ο «Αλέξης» πέρασε το πρώτο διάστημα, μέχρι το τέλος του καλοκαιριού του 2017, στην «καρδιά» της Πίνδου -Τζουμέρκα, Περιστέρι, Όρη Βάλτου, Άγραφα- ταξιδεύοντας ακόμη και 200χλμ τη μέρα σε αναζήτηση τροφής, σε έκταση 9342 χλμ2.  

    Ένα επικό ταξίδι «κλειδωμένο» στο DNA   Προς έκπληξη των επιστημόνων, οι οποίοι περίμεναν να παραμείνει στην Ελλάδα, ο «Αλέξης» ξεκίνησε ένα επικό ταξίδι χιλιάδων χιλιομέτρων. «Πρώτα στάθμευσε σε ένα μικρό φαράγγι πάνω από τη Βεργίνα, μετά κοιμήθηκε στα στενά του Νέστου χωρίς παρέα, συνάντησε μια κακοκαιρία και ξέμεινε μαζί με άλλους γύπες στα Θρακικά Μετέωρα για λίγες μέρες και τον Οκτώβριο του 2017, πέρασε τα σύνορα στους Κήπους, διανυκτέρευσε στα Δαρδανέλια, πέταξε πάνω από την Κωνσταντινούπολη, το Εσκίσεχιρ, όπου μάλλον κάτι τσίμπησε και κατευθύνθηκε βόρεια της Άγκυρας. Αργότερα κοιμήθηκε σε έναν πυλώνα στην Ανατολία, έριξε μια τελευταία ματιά στη Μεσόγειο, πέρασε ακριβώς πάνω από το εμπόλεμο Χαλέπι και διανυκτέρευσε δύο μέρες στην Ιορδανία», περιγράφει τη διαδρομή στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Τσιακίρης.   Στη συνέχεια, ο «Αλέξης» πέρασε από τη Μεδίνα, ακριβώς πάνω από τη Μέκκα αλλά εντελώς ξαφνικά, στις 23/10/2017, στα σύνορα της Υεμένης, ο πομπός σταμάτησε να δίνει σήμα, έχοντας διανύσει σε 30 μέρες περισσότερα από 4000χλμ, με ταχύτητα ως και 121 χλμ/ώρα, σε ύψος που έφτασε ακόμη και τα 4,3χλμ. «Ο πομπός λειτούργησε έξι μήνες αργότερα, στις 13/04/2018, οπότε το πουλί ξεκίνησε το ταξίδι επιστροφής και ο δορυφόρος κατέβασε πάνω από 20 χιλιάδες στίγματα και διαπιστώθηκε ότι η περιοχή ξεχειμωνιάσματος ήταν 29.463 τετραγωνικά χιλιόμετρα», εξηγεί ο κ. Τσιακίρης. «Η περιοχή διαχείμασης στην Υεμένη», επισημαίνει, «θυμίζει έντονα πολιτισμικά τοπία της ελληνικής υπαίθρου, όπου διάσπαρτοι οικισμοί εναλλάσσονταν με βοσκοτόπια και καλλιέργειες σε αναβαθμίδες, αποτελώντας σημαντικά ενδιαιτήματα για πολλά σπάνια είδη αρπακτικών της Ευρώπης και της Ασίας».   «Υπάρχει προφανώς κάποιο γενετικό θέμα, αφού το πουλί, μέσω του DNA, φαίνεται πως έχει "κλειδωμένη" τη διαδρομή προς την Αραβική χερσόνησο, ενώ θα μπορούσε να ξεχειμωνιάσει στην Ελλάδα», καταλήγει ο κ. Τσιακίρης.

Πηγή: www.lifo.gr

Σας ενημερώνουμε ότι εκδόθηκε ο Τόμος με τα πρακτικά της Ελληνο-Ιταλικής επιστημονικής συνάντησης/ημερίδας με θέμα «ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΚΤΙΑΣ ΖΩΝΗΣ» (Development and Management of the Coastal Area), που διοργανώθηκε από το Τ.Ε.Ι. Στερεάς Ελλάδας και το Consiglio Nazionale delle Ricerche (IBIMET-CNR) και πραγματοποιήθηκε στη Στυλίδα στις 22 Νοεμβρίου 2017 με την αμέριστη υποστήριξη, σημαντικών Φορέων της Στερεάς Ελλάδας.

Ο Τόμος αυτός έχει αναρτηθεί από το Consiglio Nazionale delle Ricerche (IBIMET-CNR) στην ιστοσελίδα του, στο σύνδεσμο http://www.bo.ibimet.cnr.it/attivita/development-and-management-of-the-coastal-area