Φορέας Διαχείρισης

Την εμφάνιση τους έκαναν τα πρώτα χελωνάκια Caretta caretta στις αμμώδεις παραλίες του Εθνικού Πάρκου Λιμνοθαλασσών Μεσολογγίου - Αιτωλικού. Πρωινές ώρες και στα πλαίσια έρευνας πεδίου καταγράφηκαν τα πρώτα χελωνάκια να εγκαταλείπουν τις φωλιές τους από τον δυτικό Λούρο, το Παλιοπόταμο αλλά και την αμμώδη παραλία Κόκκαλα με μοναδικό προορισμό τη θάλασσα.
Το επιστημονικό προσωπικό του Φορέα όμως από την άλλη έχει καταγράψει να κινούνται κατά μήκος των παραλιών τροχοφόρα οχήματα αλλοιώνοντας τη φυσική ποιότητα της άμμου η οποία είναι εξαιρετικά σημαντική υποβαθμίζοντας την εύθραυστη ισορροπία του οικοσυστήματος των αμμόλοφων και των αμμοθινών.
Για το λόγο αυτό ο Φορέας Διαχείρισης Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου - Ακαρνανικών Ορέων τοποθέτησε ενημερωτικές σημάνσεις (πινακίδες προσαρμοσμένες στο φυσικό τοπίο) προς ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των οδηγών προς αποφυγή των τροχοφόρων οχημάτων εντός της παραλιακής ζώνης σε εισόδους του Λούρου.
Παράλληλα στέλνει μήνυμα για την ενεργό και υπεύθυνη περιβαλλοντική στάση και συμπαράσταση των πολιτών και απευθύνει έκκληση για την αποφυγή της ανεξέλεγκτης κίνησης των οχημάτων τους εντός των αμμωδών παραλιών σημειώνοντας ότι δεν επιτρέπεται η κίνηση μηχανοκίνητων οχημάτων κατά μήκος των παραλιών και αμμολόφων του Εθνικού Πάρκου Λιμνοθαλασσών Μεσολογγίου-Αιτωλικού (Νόμος 3937/2011 «Διατήρηση της βιοποικιλότητας και άλλες διατάξεις»).

Στα πλαίσια συνεργασίας του Φορέα Διαχείρισης Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου – Ακαρνανικών Ορέων με τη Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία «ΑΜΚΕ Πελαργός» στο πλαίσιο δράσης για την προστασία των γυπών στην περιοχή του Φορέα Διαχείρισης, τους μήνες Ιούνιο και Ιούλιο του 2021, πραγματοποιήθηκε από τον κ. Ρουσόπουλο Γιάννη, ορνιθολόγο - συνεργάτη της «ΑΜΚΕ Πελαργός», παρακολούθηση πληθυσμών Όρνεων σε Αράκυνθο, Ακαρνανικά και Εμπεσό καθώς και παροχή τροφής και παρακολούθηση της διατροφής τους επιτόπου.
Κατ΄αρχήν έχει ενδιαφέρον να ενημερώσουμε ότι τόσο τα όρνια όσο και οι Χρυσαετοί ωριμάζουν και αρχίζουν να αναπαράγονται μετά το 4^ο-5^ο έτος της ηλικίας τους. Επίσης, από μία αποικία π.χ. 30 όρνιων, συνήθως μόνο 2-4 ζευγάρια αναπαράγονται, κάτι που απαιτεί η «οικονομία της φύσης» ανάλογα και με την αφθονία της διαθέσιμης τροφής. Εφέτος λοιπόν, από τα περίπου 25 όρνια της περιοχής Αρακύνθου – Κλεισούρας, είχαμε αναπαραγωγή δύο ζευγαριών όρνιων που κατάφεραν και μεγάλωσαν από ένα νεοσσό το καθένα. Οι δύο νεοσσοί παρατηρήθηκαν τον Ιούνιο στο Φαράγγι της Κλεισούρας πάνω σε «πατάρι» του φαραγγιού.  Μετά από σχεδόν 1,5 μήνα τα μικρά όρνια έχοντας λιάσει τα φτερά τους και κάνοντας πηδηματάκια επί τόπου φτεροκοπώντας για να  γυμνάσουν τους πτητικούς μύες και αφού ξεπεράσαν τον κίνδυνο να γλιστρήσουν και να πέσουν εκτός παταριού, μεγάλωσαν αρκετά και πέταξαν μακριά από τη φωλιά τους. Το τάισμα των μικρών όρνιων γινότανε μια φορά την ημέρα από έναν από τους 2 γονείς του, ο οποίος στη συνέχεια αναχωρούσε.

Σε άλλη ορθοπλαγιά του Αρακύνθου είχαμε και φώλιασμα ενός ζευγαριού Χρυσαετών που κατάφερε και ανέθρεψε ένα Χρυσαετόπουλο. Όταν ο νεοσσός άρχισε να σηκώνεται στα πόδια του καλά, να περπατά μέσα στη φωλιά και να τσιμπολογά κλαδάκια κι υπολείμματα τροφής, οι γονείς του άρχισαν να μένουν μεγάλο διάστημα της ημέρας εκτός φωλιάς. Σιγά σιγά ο νεοσσός χρυσαετός  άρχισε να  μεγαλώνει και να δυναμώνει αρκετά, να κινείται και  να βαδίζει συχνά εντός φωλιάς, να ανασηκώνεται στις άκρες των ποδιών φτεροκοπώντας επί τόπου, δυναμώνοντας τους μύες των φτερών του  και να κόβει μόνος την τροφή του στην προσπάθεια του να τρέφεται αυτόνομα μέσω  παιχνιδιού/εξάσκησης. Καθώς το Χρυσαετόπουλο άρχισε να δυναμώνει αρκετά και να κόβει την τροφή του πατώντας τη με τα πόδια του, οι γονείς του άρχισαν να αφήνουν το μικρό μόνο του, επιτηρώντας το όμως από γκρεμό αρκετά μακρύτερα.Ο Φορέας Διαχείρισης Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου – Ακαρνανικών Ορέων με χαρά ανακοινώνει ότι ως τα τέλη Ιουλίου και τα 3 νεαρά πουλιά καταφέρανε και πετάξανε μακριά από τις φωλιές τους. Τους ευχόμαστε καλά ταξίδια.

Φωτογραφίες: Ρουσόπουλος Γ

Για πρώτη φορά πραγματοποιήθηκε μια μεγάλη περιβαλλοντική δράση στην παραλία του Λούρου με τη συμμετοχή φορέων, εθελοντών και ενεργών πολιτών από όλο το νομό Αιτωλοακαρνανίας, κατόπιν πρωτοβουλίας της Ελληνικής Εταιρίας Οικοτουρισμού και με την υποστήριξη του Φορέα Διαχείρισης Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου-Ακαρνανικών Ορέων.
Η εθελοντική δράση καθαρισμού ξεκίνησε το πρωί της Κυριακής 18 Ιουλίου 2021στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Φύλακες της Φύσης: Ενεργοί Πολίτες για την Αειφόρο Διαχείριση και Διαφύλαξη Προστατευόμενων Περιοχών» έχοντας ως στόχο την ευαισθητοποίηση της πολιτείας σχετικά με την ανεξέλεγκτη διάθεση απορριμμάτων στον προστατευόμενο υδροβιότοπο.

Κατά τη διάρκεια της δράσης, οι εθελοντές συγκέντρωσαν 100 σακούλες απορριμμάτων με 10.000 λίτρα σκουπιδιών, εκ των οποίων κατά κύριο λόγο πλαστικά και γυάλινα μπουκάλια, χαρτιά, σακούλες, αλουμινένιες συσκευασίες αναψυκτικών κ.ά.
Επίσης, στο τέλος της δράσης πραγματοποιήθηκε ενημέρωση με διανομή ειδικού φυλλαδίου του Φορέα Διαχείρισης για την προστασία της χελώνας caretta-carettaκαι των φωλιών τους στο Εθνικό Πάρκο, καθώς στην αμμώδη παραλία του Λούρου έχει καταγραφεί αναπαραγωγική δραστηριότητα του απειλούμενου είδους.
Αξίζει να αναφερθεί ότι οι διοργανωτές-συμμετέχοντες παρατήρησαν με έκπληξη και απογοήτευση την παντελή έλλειψη κάδων απορριμμάτων σε μια απέραντη αμμουδιά 11 χιλιομέτρων που δέχεται χιλιάδες κόσμου, και παρακινούν τον Δήμο Ι.Π. Μεσολογγίου να τοποθετήσει άμεσα κάδους απορριμμάτων για τους επισκέπτες λουόμενους.

Η δράση αποτελεί ένα πρότυπο υπερτοπικής συνεργασίας φορέων και οργανώσεων που νοιάζονται για το περιβάλλον και λειτουργούν αποφασιστικά για την προστασία του: στη δράση συμμετείχαν πάνω από 50 εθελοντές από το Συμβούλιο Κοινότητας Μεσολογγίου και πολλούς τοπικούς φορείς/ομάδες πολιτών: (αλφαβητικά) «ActNow – Παρέμβαση Τώρα, Αγρίνιο», «AcheloosGrowUp», «Ε.Π.Π.Ι-ΔΡΟΥΜΕ», «ΙΔΕΑΠ Θέρμου», «Messolonghi by Locals», «Κίνηση Πολιτών ΔΡΩ για την Αιτωλοακαρνανία», «Ορειβατικός Χιονοδρομικός Σύλλογος Μεσολογγίου Η Βαράσοβα» και «SaveYourHood Αγρίνιο».
Οι διοργανωτές και οι συμμετέχοντες αποφάσισαν από κοινού τον προγραμματισμό επόμενης δράσης τον προσεχή Σεπτέμβρη, η οποία θα ανακοινωθεί σύντομα στον τοπικό Τύπο.
Η πρωτοβουλία «Φύλακες της Φύσης: Ενεργοί Πολίτες για την Αειφόρο Διαχείριση και Διαφύλαξη Προστατευόμενων Περιοχών» υποστηρίζεται από το πρόγραμμα Activecitizensfund, του ΕΟΧ (www.activecitizensfund.gr) με φορέα υλοποίησης την Ελληνική Εταιρία Οικοτουρισμού (ΕΛ.ΕΤ.ΟΙΚ.) Τη διαχείριση της επιχορήγησης του προγράμματος Active citizens fund για την Ελλάδα έχουν αναλάβει από κοινού το Ίδρυμα Μποδοσάκη και το SolidarityNow.

Η Ελληνική Εταιρία Οικοτουρισμού, στο πλαίσιο της δράσης της «Φύλακες της Φύσης: Ενεργοί Πολίτες για την Αειφόρο Διαχείριση και Διαφύλαξη Προστατευόμενων Περιοχών» και με την υποστήριξη του Φορέα Διαχείρισης της Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου-Ακαρνανικών Ορέων, διοργανώνει εθελοντική δράση καθαρισμού της παραλίας του Λούρου, την Κυριακή 18 Ιουλίου το πρωί, και καλεί μικρούς και μεγάλους, κατοίκους και επισκέπτες, να συμμετάσχουν σε αυτή την περιβαλλοντική πρωτοβουλία. Απαραίτητος εξοπλισμός: καπέλα και παγούρια! Σακούλες απορριμμάτων και γάντια θα διατεθούν επι τόπου στους εθελοντές.
Σας περιμένουμε από τις 8:00  το πρωί στην είσοδο της Παραλίας Λούρου!
Στη δράση συμμετέχουν ενεργά το Συμβούλιο Κοινότητας Μεσολογγίου και πολλοί τοπικοί φορείς/ομάδες πολιτών: (αλφαβητικά) «Act Now - Παρέμβαση Τώρα, Αγρίνιο», «Αχελώος GrowUp», «Ε.Π.Π.Ι-ΔΡΟΥΜΕ», «ΙΔΕΑΠΘ», «Μεσολόγγι των Ντόπιων», «Κίνηση Πολιτών ΔΡΩ για την Αιτωλοακαρνανία», «Ορειβατικός Χιονοδρομικός Σύλλογος Μεσολογγίου Η Βαράσοβα»  και «Save the Hood Αγρίνιο».
Το έργο «Φύλακες της Φύσης: Ενεργοί Πολίτες για την Αειφόρο Διαχείριση και Διαφύλαξη Προστατευόμενων Περιοχών» υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος Active citizens fund, του ΕΟΧ (www.activecitizensfund.gr) με φορέα υλοποίησης την Ελληνική Εταιρία Οικοτουρισμού (ΕΛ.ΕΤ.ΟΙΚ.) Τη διαχείριση της επιχορήγησης του προγράμματος Active citizens fund για την Ελλάδα έχουν αναλάβει από κοινού το Ίδρυμα Μποδοσάκη και το SolidarityNow.

Για περισσότερες πληροφορίες: https://greekecotourism.org, Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

Με δορυφορικό πομπό σημάνθηκαν πριν λίγες ημέρες τέσσερις νεαροί Λευκοί Πελαργοί σε τρία χωριά δυτικά της λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου (δύο στο Λεσίνι, ένας στην Κατοχή και ένας στο Νεοχώρι). Η δράση υλοποιήθηκε με την επιστημονική υποστήριξη της Ελληνικής ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗΣ Εταιρείας σε συνεργασία με τον Φορέα Διαχείρισης Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου – Ακαρνανικών Ορέων και τη συμμετοχή εθελοντών και εξωτερικών συνεργατών.
Η τοποθέτηση δορυφορικών πομπών σε Λευκούς Πελαργούς πραγματοποιείται για πρώτη φορά στην περιοχή. Οι πομποί θα μας δώσουν πολύτιμα και μέχρις σήμερα άγνωστα σε εμάς στοιχεία για τις μετακινήσεις των πουλιών αφού εγκαταλείψουν τις φωλιές τους, τις απειλές που αντιμετωπίζουν, καθώς και τις διαδρομές που θα ακολουθήσουν κατά τη μετανάστευσή τους, η οποία αναμένεται να ξεκινήσει τέλη καλοκαιριού. Λίγοι πελαργοί έχουν παρατηρηθεί να παραμένουν στη χώρα μας όλο τον χρόνο, ενώ οι περισσότεροι διαχειμάζουν στην υποσαχάρια Αφρική, φτάνοντας έως και τη Νότια Αφρική.
Οι κάτοικοι των τριών χωριών, έχοντας ήδη δώσει ονόματα στα νεαρά πουλιά, παρακολούθησαν με μεγάλο ενδιαφέρον την τοποθέτηση των δορυφορικών πομπών στη «Νικολίνα», την «Αουρόρα», τον «Παναγιώτη» και τον «Γυροπόρτη». Ο τελευταίος ειδικά, σύμφωνα με τα πρώτα δεδομένα τηλεμετρίας που έχουμε λάβει από τον πομπό του, φαίνεται πως έχει ήδη πετάξει από τη φωλιά του και αναζητεί τροφή σε κοντινά χωράφια. Κατά τη διάρκεια της δράσης λήφθηκε και δείγμα αίματος από τα πουλιά με την ανάλυση του οποίου θα αποκαλυφθεί το ακριβές φύλο τους.

Στους τέσσερις νεαρούς πελαργούς είχαν τοποθετηθεί τρεις εβδομάδες νωρίτερα ειδικά δαχτυλίδια, μαύρου χρώματος και οκταγωνικού σχήματος, από τον Φορέα Διαχείρισης Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου – Ακαρνανικών Ορέων. Η δακτυλίωση αποτελεί τη μακροβιότερη επιστημονική μέθοδο παρακολούθησης των μετακινήσεων των πουλιών. Εφόσον κάποια πουλιά επανασυλληφθούν ή παρατηρηθούν σε κάποια άλλη περιοχή, ο μοναδικός συνδυασμός κάθε δαχτυλιδιού επιτρέπει στους ερευνητές να υπολογίσουν τις μεταναστευτικές διαδρομές και τις μετακινήσεις τους, καθώς και τη διάρκεια της ζωής των πουλιών.
Ο Λευκός Πελαργός (Ciconia ciconia) είναι μεταναστευτικό είδος μεγάλων αποστάσεων. Για τη χώρα μας, ο Λευκός Πελαργός αποτελεί απειλούμενο είδος (Κατηγορία Κινδύνου Τρωτό). Ο ελληνικός πληθυσμός του εκτιμάται στα 2.000 ζευγάρια, τα 15 εκ των οποίων απαντούν στις προστατευόμενες περιοχές του Εθνικού Πάρκου Λιμνοθαλασσών Μεσολογγίου - Αιτωλικού. Σύμφωνα με μαρτυρίες των κατοίκων, τα πουλιά φωλιάζουν στην περιοχή πάνω από 35 χρόνια.

Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε θερμά τον ΔΕΔΔΗΕ  Μεσολογγίου και το υποπρακτορείο του ΔΕΔΔΗΕ Αστακού για τη βοήθειά που μας παρείχαν στην υλοποίηση της δράσης, τον Δήμο Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου για την παραχώρηση του ειδικού καλαθοφόρου οχήματος, καθώς και την Πυροσβεστική Υπηρεσία Μεσολογγίου για τη συμβολή της. Ευχαριστούμε επίσης θερμά τους κατοίκους των χωριών για τη θετική τους στάση και την υπομονή τους κατά τις ολιγόλεπτες διακοπές ρεύματος.
Τέλος, θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τους ευαισθητοποιημένους κατοίκους του Νεοχωρίου που μας ειδοποίησαν για τον ανήλικο Λευκό Πελαργό που είχε πέσει από τη φωλιά κατά τη διάρκεια των πρώτων του προσπαθειών να πετάξει. Μετά τη δακτυλίωση και τη σήμανσή του με δορυφορικό πομπό, ο πελαργός επανατοποθετήθηκε στη φωλιά του και κατάφερε ήδη να πραγματοποιήσει την πρώτη του πτήση με επιτυχία!

Αν δείτε Λευκό Πελαργό με δαχτυλίδι, παρακαλούμε ενημερώστε μας, σημειώνοντας την τοποθεσία και τον κωδικό του δαχτυλιδιού:

- Ελληνική ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ Εταιρεία:
Τηλεφωνικά στο 210 8228704 & 210 8227937 | Με μήνυμα στο Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. ή στη σελίδα στο facebook - Elliniki Ornithologiki Etaireia
- Φορέας Διαχείρισης Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου – Ακαρνανικών Ορέων:
Τηλεφωνικά στο 26320 55094 | Με μήνυμα στο  Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.  ή στη σελίδα στο facebook
- Ελληνικό Κέντρο Δακτυλίωσης Πουλιών:
Τηλεφωνικά στο 6945 864415 (Μ. Δημάκη) | Με μήνυμα στο Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. ή στη σελίδα του ΕΚΔΠ στο facebook

Η δράση έχει ανατεθεί από τον Φορέα Διαχείρισης Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου Ακαρνανικών Ορέων στην Ελληνική ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ Εταιρεία στο πλαίσιο του έργου διατήρησης των ειδών του Αργυροπελεκάνου (Pelecanus crispus) και Λευκού Πελαργού (Ciconia Ciconia) στις περιοχές αρμοδιότητας του Φορέα Διαχείρισης, με χρηματοδότηση του Επιχειρησιακού Προγράμματος «ΥΜΕΠΕΡΑΑ (Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη)», ενώ θα συνεχιστεί κατά τα έτη 2022 και 2023, όταν θα επαναληφθεί δακτυλίωση και τοποθέτηση πομπών Λευκών Πελαργών αλλά και Αργυροπελεκάνων στην περιοχή.

 Για περισσότερες πληροφορίες:
Φορέα Διαχείρισης Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου – Ακαρνανικών Ορέων: Τηλ.: 26320 55094 | e-mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
Ελληνική ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ Εταιρεία: Τηλ.: 210 8228704 & 210 8227937 εσωτ.107 | Κιν. 6977 528200 | Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

Ο Φορέας Διαχείρισης Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου-Ακαρνανικών Ορέων έχει την ευθύνη της διαχείρισης μιας περιοχής μοναδικά προικισμένης ως προς την αφθονία αλλά και την ποικιλία των υγρότοπων που φιλοξενεί. Εκτός από τις λιμνοθάλασσες και τα πλούσια δελταϊκά συστήματα των ποταμών Αχελώου και Εύηνου, με τους αλμυρόβαλτους, τα έλη, τις αλυκές και τα αποστραγγιστικά κανάλια, στην περιοχή ευθύνης του Φορέα Διαχείρισης περιλαμβάνονται τόσο οι λίμνες Τριχωνίδα, Λυσιμαχία, Οζερός και Αμβρακία, όσο και τα ορεινά ρέματα του Αράκυνθου, του Παναιτωλικού και των Ακαρνανικών Ορέων. Στους υγρότοπους αυτούς, ζει την κρυφή ζωή του το κορυφαίο αρπακτικό των συστημάτων γλυκού νερού στην Ελλάδα: η πανέμορφη και παιχνιδιάρα βίδρα.

Η βίδρα είναι σε μεγάλο βαθμό νυκτόβια και δραστηριοποιείται κατά κύριο λόγο από το σούρουπο ως τα χαράματα. Για την ανάπαυσή της κατά τη διάρκεια της ημέρας αλλά και κατά την αναπαραγωγική περίοδο χρησιμοποιεί καταφύγια που σχηματίζονται μέσα στις ρίζες παρυδάτιων δέντρων όπως τα πλατάνια, ανάμεσα σε βράχους ή σε πυκνή παρόχθια βλάστηση, καλαμιώνες κ.α. Τρέφεται κυρίως με ψάρια αλλά και με αμφίβια, καρκινοειδή (καραβίδες, καβούρια κ.α.), νερόφιδα, ενώ σπανιότερα συμπληρώνει τη διατροφή της με υδρόβια πουλιά και μικρά θηλαστικά που συλλαμβάνει περιστασιακά.
Οι βίδρες έχουν τη δυνατότητα να αναπαράγονται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, με το θηλυκό να γεννά από 1 έως 3 μικρά, μια φορά κάθε ένα ή δύο χρόνια. Η μητέρα είναι υπεύθυνη για την ανατροφή των μικρών που παραμένουν στη φωλιά για περίπου τρεις μήνες. Τα μικρά εγκαταλείπουν την οικογένεια με τη συμπλήρωση του πρώτου χρόνου της ζωής τους.

Η καταλληλότητα ενός υδάτινου ενδιαιτήματος για τη βίδρα εξαρτάται από το κατά πόσο αυτό ικανοποιεί τις βασικές της απαιτήσεις για τροφή και καταφύγιο. Η δραματική μείωση των πληθυσμών της βίδρας που σημειώθηκε κατά τις πρόσφατες δεκαετίες σε μεγάλο μέρος της Ευρωπαϊκής της κατανομής, ήταν επακόλουθη της υποβάθμισης των βιοτόπων της με την αφαίρεση της παρόχθιας βλάστησης, τη μείωση των ιχθυοαποθεμάτων, την εκτροπή των ποταμών και τη ρίψη τοξικών ρύπων. Η ρύπανση των υγρότοπων επιδρά αρνητικά στους πληθυσμούς των ψαριών (καθώς και άλλων υδρόβιων οργανισμών) που αποτελούν την τροφή της βίδρας, και επομένως επηρεάζει σημαντικά τους πληθυσμούς του είδους. Στην Ελλάδα η βίδρα θεωρείται απόλυτα προστατευόμενο είδος και η πολιτεία έχει αναλάβει την υποχρέωση της διατήρησης του είδους, των πληθυσμών και των ενδιαιτημάτων του.

Κατά τους τελευταίους μήνες ο ειδικός σε θέματα διαχείρισης άγριας πανίδας Γ. Θεοδωρόπουλος, υλοποιεί για λογαριασμό του Φορέα Διαχείρισης  και με χρηματοδότηση του ΥΜΕΠΕΡΑΑ πρόγραμμα παρακολούθησης με αντικείμενο τη βίδρα και τίτλο: «Καταγραφή κατανομής και πυκνότητας παρουσίας της βίδρας στην περιοχή ευθύνης Φορέας Διαχείρισης (ΦΔ) Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου-Ακαρνανικών Ορέων».

Όπως και πολλά άλλα ζώα, οι βίδρες σχηματίζουν επικράτειες, τις οποίες και υπερασπίζονται. Για το σκοπό αυτό συχνά αποθέτουν τα περιττώματά τους σε εμφανή σημεία κατά μήκος της όχθης, κάτι που φαίνεται να χρησιμεύει στην επικοινωνία μεταξύ των διαφορετικών ατόμων. Η έρευνα πεδίου στηρίζεται στην αναζήτηση και καταγραφή βιοδηλωτικών ενδείξεων βίδρας, κυρίως περιττωμάτων και ιχνών, κατά μήκος ενός πυκνού δικτύου ερευνητικών σταθμών που καλύπτουν πλήρως το υδρογραφικό δίκτυο της προς μελέτη περιοχής. Τα 600μ όχθης που αποτελούν τον κάθε σταθμό ερευνώνται επισταμένως για αξιόπιστες βιοδηλωτικές ενδείξεις που να επιβεβαιώνουν την παρουσία βίδρας, και τα αποτελέσματα καταγράφονται σε ειδικό πρωτόκολλο.

Για τους σκοπούς της παρακολούθησης ερευνήθηκαν συνολικά 210 σταθμοί, οι 55 εκ των οποίων κρίθηκαν εξ αρχής ακατάλληλοι (στις περισσότερες περιπτώσεις αφορούσαν εποχιακά/ εφήμερα ρέματα χωρίς επιφανειακή ροή). Από τους 155 σταθμούς όπου πραγματοποιήθηκε έρευνα, οι προέκυψαν βιοδηλωτικές ενδείξεις στους 107, ενώ σε επιπλέον 11 σταθμούς η παρουσία του είδους θεωρείται επιβεβαιωμένη, κυρίως μέσω πλήθους διασταυρωμένων αναφορών. Επομένως παρουσία βίδρας επιβεβαιώνεται (άμεσα ή έμμεσα) σε 118 σταθμούς. Το ποσοστό των θετικών σταθμών (περίπου 76%) είναι ενδεικτικό της ευρωστίας των πληθυσμών του είδους στην περιοχή, με τις βίδρες να εξαπλώνονται σχεδόν σε κάθε κατάλληλο διαθέσιμο ενδιαίτημα.

Με την ολοκλήρωση της έρευνας θα παραχθεί ένας πλήρης χάρτης κατανομής και εξάπλωσης του είδους, κάτι που θα επιτρέψει στον Φ.Δ. να προχωρήσει στοχευμένα στις διαχειριστικές δράσεις εκείνες που θα διασφαλίσουν τη διαχείριση της βίδρας στην περιοχή. Μια από αυτές έχει ήδη δρομολογηθεί, αφού στα πλαίσια της ίδιας έρευνας πραγματοποιήθηκε και μελέτη χωροθέτησης τεχνητών φωλιών για τη βίδρα, σε συγκεκριμένες θέσεις που κρίθηκαν κατάλληλες για το σκοπό αυτό.

Τα καλά αυτά νέα βέβαια αμαυρώνονται σε μεγάλο βαθμό από την παράλληλη καταγραφή πλήθους περιστατικών σοβαρότατης και συστηματικής υποβάθμισης των υδάτινων αποδεκτών. Η ανεξέλεγκτη διάθεση στερεών αλλά και υγρών αποβλήτων (μπάζα, οικιακά απορρίμματα, απόβλητα ελαιοτριβείων και κτηνοτροφικών μονάδων, ανεπαρκής λειτουργία βιολογικού καθαρισμού Αγρινίου) όχι μόνο υποβαθμίζει καθημερινά το ενδιαίτημα της βίδρας και γενικότερα την υγεία των υγροτόπων, αλλά θέτει και σε άμεσο κίνδυνο τη δημόσια υγεία. Στα πλαίσια της έρευνας καταγράφηκαν επιπλέον περιστατικά καταπάτησης και αποξήρανσης πολύτιμων μικρών υγρότοπων, παράνομη αλιεία, παράνομη αποψίλωση παρόχθιας βλάστησης αλλά και κατά τόπους εκτεταμένη παράνομη δόμηση.

Πραγματοποιήθηκε με επιτυχία η δράση δακτυλίωσης νεοσσών πελαργών (Ciconia ciconia) στο Εθνικό Πάρκο από τον Φορέα Διαχείρισης Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου - Ακαρνανικών Ορέων.
Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος τον μήνα Ιούνιο πραγματοποιήθηκε η ετήσια δακτυλίωση σε πέντε πελαργοφωλιές της προστατευόμενης περιοχής (Πεντάλοφος, Λεσίνι, Κατοχή, Νεοχώρι) ενώ ελέγχθηκε παράλληλα και η φωλιά στη Μαγούλα.

Σκοπός της δράσης είναι η  μελέτη της βιολογίας και συμπεριφοράς του είδους, η παρακολούθηση των μεταναστευτικών μετακινήσεων και της αναπαραγωγικής διαδικασίας. Συνήθως τα πουλιά επιστρέφουν μετά τη μετανάστευσή τους στην περιοχή όπου γεννήθηκαν.

 Για κάθε πελαργάκι τοποθετήθηκε στο πόδι του ένα ειδικό πλαστικό δακτυλίδι τύπου ELSA. Το δακτυλίδι ως ατομική σήμανση διαθέτει ένα μοναδικό κωδικό , διαρκεί εφ’ όρου ζωής και δίνει τη δυνατότητα να είναι εύκολα αναγνωρίσιμο. Παράλληλα έγιναν οι απαιτούμενες μετρήσεις (ράμφους, κεφαλής, βάρος) και επανατοποθετήθηκαν στις φωλιές τους.
«Γέφυρα σωτηρίας» στήθηκε όμως για ένα πελαργάκι όπου εστάλη στην Αθήνα και στον Σύλλογο για την Προστασία και Περίθαλψης της Άγριας Ζωής ΑΝΙΜΑ όπου βρέθηκε τραυματισμένο και μπλεγμένο σφιχτά στο πόδι από σπάγκους. Τέτοια υλικά είναι πολύ επικίνδυνα για τους νεοσσούς καθώς ελλοχεύει ο κίνδυνος ακρωτηριασμού ή παραμόρφωσης των άκρων των νεοσσών σε περίπτωση που μπλεχτούν σε αυτά κατά τις πρώτες 20 ημέρες της ζωής τους, διάστημα που πριν ακόμη σταθούν στα πόδια τους “μπουσουλάνε”, καθιστώντας τα ανίκανα να σταθούν και καταδικασμένα σε βέβαιο θάνατο.

Στην ολοκλήρωση των δακτυλιώσεων συνέβαλαν οι επόπτες-φύλακες  του Φορέα Διαχείρισης Ν. Παλαιός και Κ. Κουτσογιάννη, ο εξωτερικός συνεργάτης περιβαλλοντολόγος κ. Δ. Μαμάσης και η περιβαλλοντολόγος-εθελόντρια του Φορέα κα. Ι.Καραγεώργου. Ο Φορέας Διαχείρισης Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου- Ακαρνανικών Ορέων ευχαριστεί το Δήμο Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου για την παραχώρηση του ειδικού καλαθοφόρου οχήματος καθώς  και τον υπάλληλο του Δήμου κ.Νεκτάριο Βασιλείου για την άψογη συνεργασία. 

Ο Φορέας Διαχείρισης Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου-Ακαρνανικών Ορέων ως αρμόδιος οργανισμός για την διοίκηση και διαχείριση σε θέματα βιοποικιλότητας των περιοχών  του δικτύου Natura 2000 ολόκληρης σχεδόν της Αιτωλοακαρνανίας όσο και του Εθνικού Πάρκου Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου-Αιτωλικού, ήδη από τις 31 Μαρτίου 2021 έχει αποστείλει έγγραφό του προς την Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, την  Διεύθυνση Διαχείρισης Δασών και την Διεύθυνση Διαχείρισης Φυσικού  Περιβάλλοντος & Βιοποικιλότητας του ΥΠΕΝ διατυπώνοντας τις ενστάσεις του για την χωροθέτηση αιολικών σταθμών στον ορεινό όγκο του Αρακύνθου. Έκτοτε έχουν διατυπώσει αρνητικές θέσεις ΟΤΑ, Φορείς και συλλογικότητες. Για την πληροφόρηση των πολιτών δημοσιεύουμε το περιεχόμενο της επιστολής μας με στόχο την ευαισθητοποίηση και την διαφύλαξη των περιοχών του δικτύου Natura 2000.

“Καθώς ενημερωθήκαμε από τον γεωπληροφοριακό χάρτη της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (συνημμένο 1) ότι βρίσκεται σε διαδικασία αξιολόγησης η εγκατάσταση αιολικού σταθμού στην κορυφογραμμή του όρους Αράκυνθος σας ενημερώνουμε για τα παρακάτω :
1. Η εν λόγω περιοχή του προτιθέμενου ΑΣΠΗΕ βρίσκεται στον άμεσο ζωτικό χώρο της μίας εκ των τριών αναπαραγωγικών αποικιών του Όρνιου (Gyps fulvus) και του σημαντικότερου πληθυσμού του σ’ ολόκληρη την Ηπειρωτική Ελλάδα. Είναι δε είδος που περιλαμβάνεται στα παγκοσμίως απειλούμενα
2. Στον άμεσο χώρο του προτιθέμενου ΑΣΠΗΕ κουρνιάζει και ο σπανιότατος Μαυρόγυπας (συνημμένο 2) που πλέον επισκέπτεται τακτικά την περιοχή του Αρακύνθου αλλά και εμφανίζεται σταθερά και ο Χρυσαετός που αναπαράγεται και τρέφεται στη γύρω περιοχή. Το πρώτο είδος, σύμφωνα με τα πρόσφατα δεδομένα τηλεμετρίας που επισυνάπτουμε, όπως αυτά προκύπτουν από την συνεχή δορυφορική παρακολούθηση του είδους, θεωρούμε ότι χρησιμοποιεί την περιοχή του ΑΣΠΗΕ ως ενδεχόμενο χώρο φωλιάσματος (πυκνές κίτρινες γραμμές), το μοναδικό μετά την Δαδιά σε όλη την Βαλκανική χερσόνησο όπου το είδος έχει εξαφανισθεί.
3. Τα ως άνω είδη, όπως γνωρίζετε, περιλαμβάνονται στα πλέον ευάλωτα είδη πτηνών ως προς τη λειτουργία των ΑΣΠΗΕ
4. Ο Φορέας μας διεξάγει ιδιαίτερη προσπάθεια για τη διατήρηση των πτωματοφάγων και για το σκοπό αυτό λειτουργεί στην περιοχή του Αρακύνθου Πειραματικό Κλωβό Προσαρμογής ατόμων από περίθαλψη προς απελευθέρωσή τους. Επίσης προωθεί τη δημιουργία Χώρου Τροφοδοσίας Απειλουμένων Πτωματοφάγων επιδιώκοντας τη σταθεροποίηση του τοπικού πληθυσμού τους λόγω των διαφόρων πιέσεων που δέχεται. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις αντίστοιχες δράσεις μας μπορείτε να πλοηγηθείτε στην ιστοσελίδα μας www.fdlmes.gr.
5. Το όρος Αράκυνθος αποτελεί Ζώνη Ειδικής Προστασίας ( ΖΕΠ) του δικτύου Natura 2000 (GR2310010) και διαθέτει σημαντικούς οικότοπους που υπάγονται στην διοίκηση και διαχείριση του Φορέα Διαχείρισης Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου-Ακαρνανικών Ορέων . Ενώ το φαράγγι του Παλιορόλακκα και τα στενά της Κλεισούρας αποτελούν Περιοχές Φύσης 2 Η του Εθνικού Πάρκου Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου. Ως εκ των ανωτέρω, η δημιουργία ενός ΑΣΠΗΕ στον άμεσο ζωτικό τους χώρο δεν συνάδει ούτε με τις προσπάθειες της πολιτείας για τη διατήρηση του είδους σε πανελλήνια κλίμακα αλλά ούτε και με τη διεθνή νομοθεσία και υποχρεώσεις της χώρας μας που αφορούν την προστασία του είδους από τις όποιες απειλές περιλαμβανομένης και αυτής της εγκατάστασης και λειτουργίας ΑΣΠΗΕ.

Επομένως, θεωρούμε ότι θα πρέπει να ενημερώσετε σχετικά περί της ανωτέρω ασυμβατότητας τους σχετιζόμενους επενδυτές πριν προβούν σε περεταίρω ενέργειες (εκπόνηση τεχνικών και άλλων μελετών) και να προβείτε στα δέοντα ως προς την αναθεώρηση της όποιας αδειοδότησης περί αυτού του ΑΣΠΗΕ.»

Συνημμένο 1 : Γεωπληροφοριακός Χάρτης ΡΑΕ

Συνημμένο 2 : Πρόσφατες πτήσεις μαυρόγυπα στην περιοχή εγκατάστασης ΑΣΠΗΕ από δορυφορική παρακολούθηση

Χάρτες χωροθέτησης ΑΣΠΗΕ σε σχέση με Ζώνη Ειδικής Προστασίας ( ΖΕΠ) και Ειδική Ζώνη Διατήρησης ( ΕΖΔ) της περιοχής Natura Αρακύνθου